8 produktów spożywczych, których należy unikać przy zapaleniu stawów

Choroba zwyrodnieniowa stawów to schorzenie charakteryzujące się bólem i stanem zapalnym w stawach. Chociaż istnieje kilka różnych typów zapalenia stawów - łuszczycowe, reumatoidalne i zwyrodnieniowe - leczenie wszystkich typów ma na celu zmniejszenie stanu zapalnego. Niestety, jeśli chodzi o leczenie choroby zwyrodnieniowej stawów, nie ma magicznej kuli. Jeśli jednak cierpisz na tę chorobę, możesz złagodzić jej objawy poprzez zmianę diety. Oto, w jaki sposób dieta łączy się z zapaleniem stawów oraz jakie produkty spożywcze najgorzej wpływają na ból, sztywność i obrzęk stawów.

Jak dieta wpływa na stan zapalny?

Istnieje wiele rodzajów zapalenia stawów, ale każdy z nich charakteryzuje się przewlekłym stanem zapalnym stawów, który może powodować obrzęk i ból. Ostry, czyli krótkotrwały stan zapalny jest w rzeczywistości zdrową reakcją, która pomaga chronić organizm. Gorączka, która pomaga zwalczać infekcje, jest przykładem ostrego stanu zapalnego. Zgodnie z pracą opublikowaną w "Nature Medicine" ten rodzaj zapalenia ustępuje, gdy znika zagrożenie dla organizmu.

Długotrwały lub przewlekły stan zapalny jest taką samą reakcją, ale trwającą cały czas. Nie ma gorączki przez całą dobę, ale stan zapalny jest obecny w organizmie w mniejszym stopniu. Według artykułu w "Nature Medicine" ten przewlekły stan zapalny jest powiązany z takimi schorzeniami jak choroby serca, cukrzyca typu 2 i zespół metaboliczny.

Zapalenie stawów występuje z różnych powodów w różnych rodzajach zapalenia stawów. W chorobie zwyrodnieniowej stawów najczęstszy rodzaj zapalenia jest spowodowany zużyciem stawów. Z drugiej strony, reumatoidalne zapalenie stawów (RZS) jest chorobą autoimmunologiczną, a więc stan zapalny powstaje, ponieważ organizm błędnie atakuje stawy.

Produkty spożywcze, które należy ograniczyć lub których należy unikać w przypadku zapalenia stawów

Tłumienie reakcji zapalnej może pomóc w zwalczaniu bólu i innych nieprzyjemnych objawów zapalenia stawów, i tu właśnie wkracza dieta: niektóre pokarmy mogą zwiększać lub zmniejszać stan zapalny w organizmie.

1. Cukier

Dotyczy to cukru dodanego, czyli cukru dodawanego do żywności w procesie przetwarzania (np. słodzone napoje, takie jak napoje gazowane, i przekąski). Należy ograniczyć cukier dodany, spożywając go w jak najmniejszej ilości.

2. Sól

Sól to kolejna rzecz, którą lekarz zaleci Ci ograniczyć do minimum ze względu na jej zdolność do wywoływania stanów zapalnych stawów. Większość ludzi spożywa ich zbyt dużo. Ograniczenie ilości sodu w diecie jest jednak dobrym pomysłem z wielu powodów zdrowotnych. Najłatwiejszym sposobem jest przygotowywanie większości posiłków w domu z pełnowartościowych produktów. Żywność w opakowaniach zawiera zwykle mnóstwo soli oraz szkodliwych sztucznych konserwantów.

3. Tłuszcze nasycone

Spożywanie pokarmów bogatych w tłuszcze nasycone zwiększa stan zapalny w zapaleniu stawów, zwłaszcza w tkance tłuszczowej. Stan zapalny tkanki tłuszczowej jest również wskaźnikiem niewydolności serca. Pokarmy zawierające tłuszcze nasycone i trans, potrawy smażone, olej kukurydziany i wypieki są przeciwwskazane w przypadku zapalenia stawów. Jeśli masz problemy z jelitami, pokarmy zapalne, w tym gluten i nabiał, mogą być szkodliwe. Ograniczenie ilości tłuszczów nasyconych w diecie oznacza spożywanie mniejszej ilości czerwonego mięsa, pełnotłustych produktów mlecznych, masła i sera.

Najbardziej popularnymi źródłami tłuszczów nasyconych są pełnotłuste produkty mleczne, czerwone mięso oraz smażona i przetworzona żywność. Badania wykazały, że znaczne zmniejszenie ilości tłuszczów nasyconych w diecie zmniejsza również stan zapalny i wspomaga naturalne mechanizmy obronne organizmu. Według badania opublikowanego czasopiśmie Arthritis Care and Research, ograniczenie tłuszczów nasyconych w diecie i zastąpienie ich tłuszczami jednonienasyconymi (takimi jak orzechy, awokado i oleje roślinne) może pomóc w ograniczeniu postępu choroby zwyrodnieniowej stawu kolanowego.

4. Tłuszcze trans

Są to sztuczne tłuszcze, których stosowanie zostało zakazane przez Food and Drug Administration w 2015 roku. Jednak nadal można je znaleźć w bardzo małych ilościach w przetworzonych produktach piekarniczych, które na liście składników mają częściowo uwodorniony składnik.

5. Kwasy tłuszczowe omega-6

Omega-6 same w sobie nie są złe, ale problem polega na tym, że stosunek omega-6 do omega-3 jest niski. Celem jest obniżenie tego stosunku, co oznacza mniej kwasów tłuszczowych omega-6 i więcej omega-3, aby pomóc zmniejszyć ból związany z zapaleniem stawów, zgodnie z artykułem z lutego 2018 r. opublikowanym w "Clinical Journal of Pain". Staraj się unikać przetworzonego mięsa i preferuj owoce morza oraz chude kawałki mięsa karmionego trawą.

6. Rośliny z rodziny psiankowatych

Niektóre osoby z zapaleniem stawów uważają, że jedzenie pomidorów, bakłażanów, ziemniaków i papryki powoduje obrzęk stawów. Potwierdzają to lekarze. Reakcja zapalna może być spowodowana nagromadzeniem substancji chemicznej zawartej w koszyczku - solaniny. Jest to trujący glikoalkaloid wytwarzany w roślinach z rodziny psiankowatych. Można go znaleźć w każdej części rośliny - w liściach, owocach, łodygach i bulwach.

Unikanie warzyw psiankowatych ma jednak również pewną wadę: tracimy niektóre składniki odżywcze. Zmniejsz więc ilość owoców w diecie i obserwuj reakcję swojego organizmu.

7. Alkohol

Spożywanie alkoholu często zwiększa podatność na rozwój podagry - choroby, która może powodować zapalenie stawów, zwłaszcza w stopach. W przypadku podagry kwas moczowy nie jest prawidłowo metabolizowany, tworząc małe kryształki, które podrażniają stawy i powodują stan zapalny. Zbyt duża ilość alkoholu powoduje również nadmierną pracę wątroby, osłabiając ją i powodując jeszcze większy stan zapalny.

Wreszcie, gdy pijesz za dużo, nie jesteś psychicznie przygotowany do podejmowania mądrych decyzji dotyczących podstaw zdrowia, tj. właściwego odżywiania się, ćwiczeń fizycznych i snu.

8. Gluten i kazeina

Gluten jest białkiem występującym w pszenicy, życie i jęczmieniu, a kazeina jest białkiem występującym w produktach mlecznych. W przypadku nadwrażliwości na którykolwiek z tych składników może dojść do reakcji zapalnej. Odniesienie nie jest całkowicie jasne, ale zgodnie z badaniem opublikowanym w "Open Rheumatology Journal", niektóre osoby z reumatoidalnym zapaleniem stawów znalazły ulgę, stosując bezglutenową dietę wegańską. 

Podstawowa teoria głosi, że stosując dietę roślinną, ogranicza się produkty pochodzenia zwierzęcego (nabiał i mięso), a zatem eliminuje się większość pokarmów przyczyniających się do powstawania stanów zapalnych, co pomaga kontrolować objawy. I odwrotnie, dieta bogata w produkty zwierzęce i uboga w błonnik może pogorszyć stan zapalny stawów lub doprowadzić do nowych zaostrzeń.

Podsumowanie

Teraz, gdy jesteś gotowy na uaktualnienie swojej diety i zmniejszenie objawów zapalenia stawów, na swojej liście zakupów umieść chude mięso, owoce, warzywa i oliwę z oliwek. Po wprowadzeniu zmian w jadłospisie należy zapisywać je w dzienniczku żywieniowym. Pomoże to zrozumieć, co działa na organizm, a co nie. Jeśli potrzebujesz więcej wsparcia, aby dostosować swoją dietę, zapytaj swojego lekarza lub dietetyka.

Źródła
1. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32055820/
2. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30237632/
3. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7284442/