10 korzyści zdrowotnych czarnej herbaty

Codzienna filiżanka herbaty może zdziałać cuda. Napar z liści herbacianych poprawia samopoczucie i zdrowie, przynosząc korzyści we wszystkich aspektach życia od odpowiedniego nawodnienia organizmu, poprzez poprawę funckji umysłowych i poznawczych, aż do usprawnienia funkcji sercowo-naczyniowych, metabolicznych, zdrowia jelit i odporności. Herbata zapobiega chorobom i ma działanie prozdrowotne, co sprawia, że każdy powinien pić herbatę codziennie. 

Krzew herbaciany

Herbata czarna, zielona i biała pochodzą z tego samego liścia rośliny Camellia Sinensis, o tym, jaka herbata trafi do filiżanki, decyduje sposób obróbki liści herbaty. 

Tym, co odróżnia czarną herbatę od innych herbat, jest to, że podczas procesu produkcyjnego liście herbaty są utleniane się przez stosunkowo długi czas, zanim zostaną poddane obróbce cieplnej i wysuszeniu po raz drugi. Czarna herbata zawiera wiele zdrowych substancji, ale wyróżnia się szczególnie ze względu na szczególnie wysoką zawartość flawonoidów. 

Flawonoidy pomagają nadać czarnej herbacie lekko gorzki smak - i wspaniały efekt zdrowotny, który chroni przed kilkoma chorobami. Oprócz flawonoidów herbata zawiera szereg substancji biologicznie czynnych, które są uwalniane w ciągu kilku minut po umieszczeniu liści herbaty we wrzącej wodzie.

Herbata występuje w niewiarygodnie wielu rodzajach i odmianach, a określenie, który rodzaj herbaty najlepiej smakuje i ma najlepszy wpływ na ciało, duszę i nastrój, może być trudne. Pewne jest jednak, że picie herbaty przynosi korzyści, a oto lista 10 z nich, dla których warto pić czarną herbatę.

1. Zawartość przeciwutleniaczy

Czarna herbata zawiera taką samą ilość przeciwutleniaczy jak zielona. Flawonoidy zawarte w herbacie to między innymi:

Działają one jako przeciwutleniacze, a duże spożycie tych substancji wiąże się z mniejszą zachorowalnością na choroby układu krążenia i nowotwory.(1)

Przeciwutleniacze to cząsteczki, które zapobiegają uszkodzeniom komórek. Znajdują się w owocach i warzywach, takich jak winogrona (i wino), kakao i jabłka, ale głównie w świeżo zebranych liściach zielonej herbaty z rośliny Camellia Sinensis. Flawonoidy, które pomagają zwalczać wirusy i infekcje w organizmie.

Katechiny są również odpowiedzialne za gorzki smak w herbacie. Im większy i bardziej dojrzały liść, tym bardziej stanie się gorzki. Katechiny, które występują w jeszcze większych ilościach w czekoladzie, działają 20 razy silniej jako przeciwutleniacze niż witamina C.

2. Zawartość minerałów

Herbata zawiera dużo aromatu i praktycznie nie zawiera kalorii. Herbata ma również wysoką zawartość minerałów i przeciwutleniaczy, które chronią organizm przed wolnymi rodnikami, które w przeciwnym razie mogą powodować poważne choroby, takie jak nowotwory. Herbata, niezależnie od koloru, zawiera przeciwutleniacze, witaminę C oraz E. Jest źródłem mikroelementów, w tym fluoru, magnezu, cynku i selenu.

3. Pozytywny wpływ na układ krążenia

Flawonoidy zawarte w czarnej herbacie chronią przed chorobami układu krążenia. (2). Regularne picie czarnej herbaty pomoże chronić serce przed takimi czynnikami chorobotwórczymi takimi jak:

Wyniki badania z 2015 roku sugerują, że czarna herbata może obniżać rozkurczowe i skurczowe ciśnienie krwi.(3) Spożywanie czarnej herbaty wydaje się także niwelować negatywny wpływ posiłku o wysokiej zawartości tłuszczu na ciśnienie krwi.

4. Czarna herbata wzmacnia układ odpornościowy

Istnieje szereg badań, które pokazują, że flawonoidy zawarte w herbacie wspomagają procesy detoksykacji organizmu, wzmacniają układ odpornościowy, zmniejszają tendencję płytek krwi do zlepiania się, wpływają na metabolizm hormonów, obniżają ciśnienie krwi, hamują bakterie i zwalczają wirusy.

Taniny są głównie odpowiedzialne za swzczególny smak herbaty. Co więcej... taniny mogą pomóc w walce z wirusami, takimi jak grypa, czerwonka i zapalenie wątroby, informuje Luke Coutinho, specjalista do spraw żywienia.(4) Czarna herbata zawiera również alkiloaminę, która ma bezpośredni związek ze wzmacnianiem układu odpornościowego.

5. Czarna herbata w walce przeciw nowotworom

Badania pokazują, że flawonoidy zawarte w herbacie mają korzystny wpływ na walkę przeciw nowotworim. (5) Ostatnio eksperymenty na zwierzętach wykazały, że czarna herbata może zapobiegać nowotworom tak samo, jak zielona herbata. Wyniki cytowane przez National Cancer Institute (6) sugerują, że polifenole w herbacie mogą zmniejszać ryzyko wzrostu guzów.

W szczególności czarna herbata pomaga zmniejszyć ryzyko raka skóry, piersi, płuc i prostaty.  Czarna herbata jest bardziej skuteczna w zapobieganiu np. rodzajowi raka skóry, który jest wywoływany przez zbyt częste opalanie.

Chociaż czarnej herbaty nie należy traktować jako alternatywnego leczenia raka, niektóre badania wykazały potencjał czarnej herbaty w zmniejszaniu ryzyka pewnych rodzajów nowotworów.

6. Pomaga w zachowaniu prawidłowej wagi

Filiżanka czarnej herbaty dziennie może być początkiem drogi do zrzucenia zbędnych kilogramów. Naukowcy odkryli, że czarny napój może stymulować metabolizm, a tym samym pomóc w utracie wagi. Naukowcy z UCLA (Uniwersytet Kalifornijski, USA) wykazali, że herbata pomaga zwiększyć metabolizm i w ten sposób może utorować drogę do łatwiejszego zrzucania dodatkowych kilogramów.

W rzeczywistości czarna herbata może być pomocna w utracie wagi tak samo, jak dieta niskotłuszczowa, wynika z badania opublikowanego w European Journal of Nutrition. (7)

7. Obniża cholesterol

Niektóre badania wykazały, że spożywanie herbaty może pomóc obniżyć poziom cholesterolu LDL. Przeprowadzone badaniu wykazało, iż spożywanie czarnej herbaty istotnie obniżyło stężenie cholesterolu LDL w surowicy, zwłaszcza u osób z wyższym ryzykiem sercowo-naczyniowym. (8) Zbyt wysokie stężenie cholesterolu LDL we krwi  sprzyja rozwojowi chorób serca m.in. miażdżycy.

8. Działanie pobudzające herbaty

Czarna herbata ma mocny i specyficzny smak. Jest herbatą, która zawiera najwyższą zawartość kofeiny w porównaniu z innymi odmianami herbat. Kofeina jest substancją organiczną występująca naturalnie w kawie, herbacie, orzechach coli oraz w mniejszych ilościach w kakao. Kofeina działa pobudzająco na ośrodkowy układ nerwowy oraz działa moczopędnie. Podczas gdy 300 ml herbaty zawiera około 60 mg kofeiny, w kawie filtrowanej jest jej około 200 mg. Ożywczy efekt herbaty pojawia się szybko. Już 10 minut po wypiciu filiżanki herbaty znacznie poprawia się zdolność myślenia i sprawność psychomotoryczna. Herbata zapewnia bardziej stabilny efekt orzeźwiający niż kawa przy tej samej dawce kofeiny. Dzieje się tak dlatego, że herbata, oprócz kofeiny, zawiera również inne substancje biologicznie czynne, takie jak flawonoidy.

9. Herbata może zapobiegać próchnicy

Nie tylko pasta do zębów, wykałaczki i nić dentystyczna powstrzymują ubytki. Pijąc codziennie herbatę, zmniejsza się ryzyko powstawania próchnicy w zębach. Dodatkową zaletą jest to, że herbata może również zmniejszyć ryzyko problemów z paradontozą. Herbata nie tylko dostarcza fluoru, który utwardza zęby i czyni je bardziej odpornymi na ataki kwasów, zawiera również flawonoidy i podobne substancje, które zarówno ograniczają rozwój bakterii próchnicowych, jak i uwalniają bakterie z płytki nazębnej, wyjaśnia duńska ekspert żywienia i fizjoterapeutka Rikke Goerlich. 

10. Zbawienny wpływ herbaty na mózg

L-teanina to unikalny aminokwas występujący wyłącznie w krzewie herbacianym. Uważa się, że L-teanina ma działanie relaksujące i poprawiające sen. Jeśli herbata ma zawierać aminokwas L-teaninę, liście muszą być zebrane przed zajściem fotosyntezy. Po fotosyntezie aminokwasy są przekształcane w polifenole (garbniki). Herbata, która jest zbierana wczesną wiosną i chroniona przed światłem słonecznym, zawiera najwięcej aminokwasów.

Czarna herbata, dzięki L-teaninie, która przyczynia się do ogólnego zdrowia mózgu, w tym nastroju i funkcji poznawczych, na przykład poprawia koncentrację, czujność i pamięć. (9) Naukowcy odkryli również, że czarna herbata może pomóc poprawić gęstość kości, zmniejszyć ryzyko reumatoidalnego zapalenia stawów i chronić przed chorobą Parkinsona.

Codzienna filiżanka małej czarnej herbaty

Stwierdzono, że zaledwie cztery do sześciu filiżanek czarnej herbaty jest tak samo nawilżające, jak woda, ale w przeciwieństwie do wody, herbata zawiera również składniki przeciwutleniające, które mogą przyczynić się do poprawy snu, zdrowia układu sercowo-naczyniowego i lepszej koncentracji. To ważne aspekty życia każdego z nas, dla utrzymania prawidłowego zdrowia, aktywności fizycznej i treningu. 

Jak dobrze przygotować czarną herbatę?

Z pewnością ma znaczenie, w jaki sposób czarna herbata jest zaparzana, jeśli chcemy osiągnąć jak najlepszy efekt prozdrowotny. Im dłużej parzona herbata, tym większa liczba związków bioaktywnych ma szansę się przedostać do naparu. Tym samym smak staje się odpowiednio silniejszy.

Parząc herbatę przez 20-30 minut w temperaturze 80°C można wyekstrahować maksymalną ilość związków bioaktywnych, ale oczywiście nie jest to praktyczne w życiu codziennym i prawdopodobnie też nie smakuje zbyt dobrze! Zbyt długie parzenie herabty spowoduje, że jej smak stanie się gorzki.

Dobrze jest uzbroić się w cierpliwość. Jeśli liść herbaty znajduje się w filiżance tylko przez 15-30 sekund, do naparu trafia zaledwie ułamek związków bioaktywnych. Wystarczy jednak, że parzenie herbaty trwa przez dwie do trzech minut w świeżo przegotowanej wodzie, powoduje to ekstrakcję około 60 procent katechin, 75 procent kofeiny i 80 procent L-teaniny. W przypadku czarnej herbaty, rooibos i herbaty ziołowej woda musi być wrząca.

Coraz więcej dowodów wskazuje na to, że czarna herbata jest idealną filiżanką porannego napoju dla poprawy ogólnego stanu zdrowia i kondycji.

Źródła:

1. Antioxidants from black and green tea: from dietary modulation of oxidative stress to pharmacological mechanisms - PubMed (nih.gov)
2. Flavonoids as antiobesity agents: A review - PubMed (nih.gov)
3. Nutrients | Free Full-Text | Black Tea Lowers Blood Pressure and Wave Reflections in Fasted and Postprandial Conditions in Hypertensive Patients: A Randomised Study (mdpi.com)
4. What Are The Benefits Of Consuming Tea? Watch This Video To Find Out (ndtv.com)
5. Tea Consumption and Risk of Cancer: An Umbrella Review and Meta-Analysis of Observational Studies - PubMed (nih.gov)
6. Study suggests health benefits from black tea - NCI (cancer.gov)
7. Decaffeinated green and black tea polyphenols decrease weight gain and alter microbiome populations and function in diet-induced obese mice | SpringerLink
8. Black tea consumption and serum cholesterol concentration: Systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials - PubMed (nih.gov)
9. Tea and Wellness throughout Life (sciforschenonline.org)