Erytrytol – najlepszy zdrowy i niskokaloryczny zamiennik cukru

Chociaż wydaje się bardzo nieprawdopodobnym by istniał słodzik, bez kalorii o walorach smakowych mocno zbliżonych do cukru przy tym taki, które nie niesie negatywnych skutków ubocznych, jak ma to miejsce w przypadku substancji słodzącej jaką jest cukier. Taki jest właśnie erytrytol. Ten oparty na badaniach naukowych artykuł przedstawia przegląd korzyści oraz możliwych skutków ubocznych erytrytolu.

Co to jest erytrytol?

Erytrytol to alkohol cukrowy, który jest powszechnie stosowany jako niskokaloryczny słodzik zawierający jedynie 6% ilości kalorii jakie zawiera cukier.

Producenci żywności używają wielu różnych alkoholi cukrowych. Należą do nich między innymi ksylitol, maltitol oraz sorbitol. Większość alkoholi cukrowych występuje w naturze w sporadycznych ilościach. Możemy je spotkać między innymi w warzywach czy owocach. Struktura alkoholi cukrowych wpływa na stymulację receptorów języka odpowiedzialnych za odczuwanie słodkiego smaku. W kwestiach produkcyjnych erytrytol powstaje na wskutek fermentacji przez drożdże glukozy zawartej w skrobi pszennej lub kukurydzianej. Od innych alkoholi cukrowych różni się od przede wszystkim ilością kalorii:

Zawiera on również 70% słodyczy cukru stołowego.

Czy Erytrytol jest zdrowy?

Duża ilość badań naukowych przeprowadzonych na zwierzętach i ludziach sugeruje, że erytrytol jest bardzo bezpiecznym słodzikiem.

Badania przeprowadzone na zwierzętach, które dotyczyły wpływu erytrytolu na metabolizm oraz jego toksyczności wykazały, że pomimo długotrwałego karmienia dużymi ilościami erytrytolu nie zaobserwowano żadnych poważnych negatywnych skutków ubocznych.

Jedno z takich badań przeprowadzono z wykorzystaniem grupy 100 szczurów ( po 50 każdej płci ) oraz dołączono do każdej grupy po dwie grupy satelitarne zawierające po 20 samców, w celu uśmiercenia po upływie 52 i 78 tygodni by przebadać ewentualne zmiany w ich organizmie. Szczury karmiono erytrytolem w ilości od 0,9 grama na kilogram masy ciała do 4,6 gram na kilogram masy ciała przez okres 104-107 tygodni. Na początku badania szczury miały po 5-6 tygodni. Wszystkie terapie były dobrze tolerowane bez biegunek lub innych skutków ubocznych. Badanie nie wpłynęło niekorzystnie na przeżycie zwierząt, a badania hematologiczne i kliniczno-chemiczne nie wykazały zauważalnych zmian, które można by przypisać badaniu. Analizy próbek moczu zebranych podczas pięciu 48-godzinnych okresów w tygodniach 26, 42, 50 78 i 102, wykazały, że około 60% spożytego erytrytolu było wydalane w postaci niezmienionej. Podczas badania uśmierconych szczurów zaobserwowano natomiast, że względna masa nerek była najwyższa w grupie otrzymującej największą ilość erytrytolu. Podsumowując badanie naukowcy dodali, że z wyjątkiem nefrokalcynozy, która jest powszechnie obserwowana u szczurów karmionych alkoholami cukrowymi, nie zaobserwowano zmian nienowotworowych, przed nowotworowych ani nowotworowych związanych ze spożyciem erytrytolu w nerkach. Podkreślają również, że nie znaleziono dowodów na indukujące lub sprzyjające nowotworom działanie erytrytolu.

Istnieje jedno główne zastrzeżenie dotyczące większości alkoholi cukrowych, mianowicie mogą powodować problemy trawienne. Wszystko za sprawą  struktury chemicznej, której organizm nie jest w stanie strawić i przechodzą one w postaci niezmienionej przez zdecydowaną większą część układu pokarmowego. Kiedy dotrą do okrężnicy są fermentowane przez bakterie, które wytwarzają gaz jako produkt uboczny fermentacji. To w konsekwencji przy konsumpcji dużej ilości alkoholi cukrowych może powodować zaburzenia trawienia oraz przyczyniać się do powstawania wzdęć. Jednak erytrytol różni się od innych polioli ( alkoholi cukrowych ).  Jego zdecydowana większość zostaje wchłonięta do krwioobiegu zanim dotrze do okrężnicy i krąży w nim, by w niedługim odstępie czasu zostać wydalonym w postaci niezmienionej wraz z moczem.

Badania naukowe dowodzą, że tylko 10% erytrytolu trafia do okrężnicy, natomiast 90% trafia do krwioobiegu i jest wydalane wraz z moczem w postaci niezmienionej. Naukowcy podkreślają również, że wydaje się mało prawdopodobne aby erytrytol ulegał fermentacji in vivo.

Skutki uboczne erytrytolu

Tak jak wspomnieliśmy kończąc poprzedni rozdział tego artykułu 10% erytrytolu dostaje się do okrężnicy, natomiast około 90% jest wchłaniane do krwi. Erytrytol, który trafia do okrężnicy wydaje się być odporny na fermentację przez bakterie znajdujące się w okrężnicy.

Przeprowadzone badania żywieniowe, w których podawano 1 gram na kilogram masy ciała dowodzą, że taka dawka jest doskonale tolerowana przez nasz organizm. Jednak jedno badanie, które przeprowadzono na grupie 70 zdrowych dorosłych ochotników w wieku pomiędzy 18, a 24 lat wykazało, że badani po spożyciu jednorazowej dawki 50 gram erytrytolu zgłaszali występowanie dudnienia w żołądku oraz mdłości. Nie zaobserwowano innych niepokojących objawów. Ponadto w tym samym badaniu nie zaobserwowano podobnych objawów przy dawce 20 i 35 gram erytrytolu i dawki te uznano jako dobrze tolerowane.

Jeśli więc nie spożywasz olbrzymich ilości erytrytolu, a dawka 50 gram taka właśnie jest, to mało prawdopodobne, aby wystąpiły u Ciebie jakiekolwiek negatywne objawy ze strony układu pokarmowego. Jednak oczywistym jest fakt, że każdy organizm jest inny, a dawka dobrze tolerowanego erytrytolu może się różnić między poszczególnymi osobami.

Erytrytol nie powoduje skoku insuliny oraz cukru we krwi

Organizm człowieka nie posiada enzymów niezbędnych do strawienia erytrytolu. Jest wchłaniany do krwioobiegu i wydalany z moczem bez zmiany składu chemicznego.

Badanie przeprowadzone przez K. Noda i.in. których celem było ustalenie poziomu glukozy oraz insuliny w surowicy krwi po spożyciu erytrytolu przez zdrowych 5 ochotników płci męskiej w wieku 45-58 lat. W wyniku tego badania zaobserwowano, że erytrytol nie zwiększał zarówno stężenia glukozy jak i insuliny we krwi, podczas gdy taka sama dawka glukozy powodowała dynamiczny skok poziomu glukozy i insuliny w czasie mniejszym niż 30 minut.

Podsumowując, dla osób cierpiących na otyłość, cukrzycę lub inne przykre problemy zdrowotne związane z zespołem metabolicznym erytrytol wydaj się być świetną alternatywą dla cukru stołowego.

Erytrytol może zmniejszać ryzyko chorób serca

Podczas badań przeprowadzonych na szczurach, które cierpiały na cukrzycę wykazano, że erytrytol działa jak przeciwutleniacz in vivo i może chronić naczynia przed uszkodzeniami wywołanymi hiperglikemią ( wysokim poziomem cukru we krwi ).

Kolejne badanie przeprowadzone na ludziach, w którym brało udział 24 osoby z cukrzycą typu 2 stwierdzono, że codzienne spożywanie 36 gramów erytrytolu przez okres jednego miesiąca wpływało na poprawę funkcjonowania naczyń krwionośnych, co ma potencjalny wpływ na zmniejszenie ryzyka chorób serca związanych z tym schorzeniem.

Erytrytol, a zdrowie zębów

Spożywanie cukru ma niebagatelny wpływ na zdrowie naszego uzębienia. Przyczyniając się do powstawania ubytków oraz próchnicy. Wszystko za sprawą bytujących szkodliwych bakterii w jamie ustnej, które wykorzystują cukier jako energię. A podczas procesów trawiennych wydalają kwasy, które niszczą szkliwo zębów, które z czasem przeradza się właśnie w ubytki czy próchnicę.

Alkohole cukrowe takie jak erytrytol czy ksylitol, uznano za produkty przyjazne dla zębów, ponieważ wspomniane bakterie jamy ustnej nie mogą pozyskiwać z nich energii. Ponadto ksylitol oraz erytrytol przyczyniają się również do hamowania wzrostu liczby tych bakterii.

Niemniej jednak wokół kwestii wpływu erytrytolu na próchnicę krąży wiele kontrowersji. Niektóre badania pokazują, że erytrytol ma wpływ na zmniejszenie płytki nazębnej i rozwój szkodliwych bakterii, podczas gdy inne nie wykazują takiej zależności.

Jednak z pomocą przychodzi nam dłuższe 3 letnie badanie przeprowadzone na grupie 485 dzieci w wieku szkolnym, udokumentowało, że erytrytol stanowił jeszcze większą ochronę dla szkliwa niż przykładowo sorbitol czy ksylitol.

Podsumowanie

Analizując wszystkie powyżej przedstawione badania naukowe, potwierdzające jak i zaprzeczające słuszności stosowania erytrytolu jako środka słodzącego dochodzimy do wniosku, że erytrytol może być słodzikiem bezpiecznym i doskonałym, zawierającym niską wartość kaloryczną i osiągającym 70% słodyczy cukru. Ponadto:

 

Źródła:

1. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
/8933643/

2. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
/9862657/

3. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
/8457525/

4. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
/16277764/

5. https://www.sciencedirect.com
/science/article/abs/pii
/S0273230096901105

6. https://www.sciencedirect.com
/science/article/abs/pii
/027153179600036X

7. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
/16988647/

8. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
/8039489/

9. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
/19632091/

10. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
/24366423/

11. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
/19777305/

12. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
/15914983/

13. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
/11275673/

14. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
/21951305/